راهنمای مقابله با حملات فیشینگ
همه چیز درباره فیشینگ و راهکارهای امنیتی برای جلوگیری از سرقت اطلاعات و محافظت در برابر حملات سایبری
فیشینگ چیست؟
فیشینگ نوعی حمله سایبری است که هکرها از آن برای جمع‌آوری اطلاعات حساس کاربران مانند رمزهای عبور، شماره کارت‌های اعتباری و دیگر اطلاعات مهم استفاده می‌کنند. معمولاً این کار از طریق ایمیل‌های جعلی، پیامک‌ها یا وب‌سایت‌های تقلبی صورت می‌گیرد که ظاهراً به نظر می‌رسد از سوی شرکت‌ها یا مؤسسات معتبر ارسال شده‌اند. این روش به هکرها این امکان را می‌دهد تا افراد را فریب داده و آن‌ها را به اشتراک‌گذاری اطلاعات شخصی و حساس خود ترغیب کنند.
نشانه‌های فیشینگ و نحوه شناسایی آن
۱. بررسی فرستنده ایمیل
بیشتر ایمیل‌های فیشینگ از آدرس‌های مشکوک یا مشابه آدرس‌های معتبر ارسال می‌شوند. مهاجمان تلاش می‌کنند با استفاده از آدرس‌های مشابه، شما را گمراه کنند. برای مثال، اگر یک ایمیل از طرف بانکی که از آن استفاده می‌کنید دریافت کردید، قبل از هر اقدامی آدرس فرستنده را بررسی کنید. تفاوت‌های کوچک در آدرس ایمیل می‌تواند نشانه‌ای از جعلی بودن پیام باشد.
۲. لینک‌های مشکوک و ناآشنا
در ایمیل‌ها و پیامک‌های فیشینگ، معمولاً لینک‌های مشکوک وجود دارد که به وب‌سایت‌های جعلی هدایت می‌شود. توصیه می‌شود به‌جای کلیک مستقیم روی لینک‌ها، آن‌ها را با دقت بررسی کنید و آدرس سایت‌های اصلی را خودتان در مرورگر وارد کنید. بسیاری از لینک‌های فیشینگ به صفحاتی هدایت می‌شوند که طراحی مشابه با سایت‌های اصلی دارند و در نهایت اطلاعات شما را جمع‌آوری می‌کنند.
۳. وب‌سایت‌های جعلی و صفحات تقلبی
وب‌سایت‌های فیشینگ اغلب شبیه به سایت‌های رسمی و معتبر هستند اما در آدرس آن‌ها تفاوت‌های جزئی وجود دارد. این وب‌سایت‌ها ممکن است از طریق ایمیل‌ها، پیامک‌ها یا حتی تبلیغات آنلاین به شما معرفی شوند و از شما بخواهند اطلاعات شخصی یا مالی خود را وارد کنید. قبل از هرگونه اقدام، به پروتکل امنیتی (HTTPS) در آدرس وب‌سایت دقت کنید و از اعتبار سایت اطمینان حاصل کنید.
۴. پیام‌های فوری و اضطراری
هکرها از تکنیک‌های روانشناختی برای فریب افراد استفاده می‌کنند. یکی از روش‌های متداول، ارسال پیام‌هایی با عناوین اضطراری و فوری است، مانند “حساب شما مسدود شده است” یا “بلافاصله برای جلوگیری از مشکلات امنیتی اقدام کنید”. این نوع پیام‌ها افراد را ترغیب به انجام سریع اقدامات می‌کنند و باعث می‌شوند بدون فکر کردن اطلاعات خود را به اشتراک بگذارند. به این نوع پیام‌ها اعتماد نکنید و در صورت شک، با شرکت یا مؤسسه اصلی تماس بگیرید.
انواع فیشینگ و روش‌های مقابله با آن
۱. فیشینگ ایمیلی
رایج‌ترین نوع فیشینگ از طریق ایمیل انجام می‌شود. در این روش، هکرها ایمیل‌هایی با محتوای جذاب و قانع‌کننده ارسال می‌کنند که به‌ظاهر از سوی شرکت‌های معتبر است. هدف اصلی آن‌ها ترغیب شما به کلیک روی لینک‌های موجود در ایمیل و وارد کردن اطلاعات شخصی است.
راهکار مقابله: همیشه قبل از کلیک روی هر لینکی در ایمیل‌ها، آدرس فرستنده را بررسی کنید. اگر ایمیلی از شما درخواست اطلاعات حساس می‌کند، آن را نادیده بگیرید و مستقیماً با شرکت موردنظر تماس بگیرید.
۲. فیشینگ پیامکی (اسپم پیامکی)
در این روش، پیامک‌هایی با محتوای مشابه فیشینگ ایمیلی به کاربران ارسال می‌شود. این پیام‌ها حاوی لینک‌های مشکوکی هستند که به صفحات جعلی هدایت می‌شوند. مهاجمان معمولاً تلاش می‌کنند شما را به وارد کردن اطلاعات حساس خود ترغیب کنند.
راهکار مقابله: پیامک‌های مشکوک را نادیده بگیرید و در صورت شک به پیام، مستقیماً با شرکت یا مؤسسه اصلی تماس بگیرید.
۳. فیشینگ تلفنی (Vishing)
گاهی اوقات مهاجمان با شما تماس می‌گیرند و خود را به‌عنوان نماینده یک سازمان معتبر معرفی می‌کنند. آن‌ها از شما درخواست اطلاعات حساس مانند شماره کارت یا رمز عبور می‌کنند.
راهکار مقابله: هرگز اطلاعات حساس خود را از طریق تلفن به افراد ناشناس ندهید. اگر شک دارید، تماس را قطع کرده و خودتان مستقیماً با شماره رسمی سازمان تماس بگیرید.
۴. فیشینگ در شبکه‌های اجتماعی
هکرها ممکن است از طریق پیام‌های خصوصی در شبکه‌های اجتماعی یا تبلیغات جعلی تلاش کنند به اطلاعات شما دسترسی پیدا کنند. در این نوع حملات، مهاجمان لینک‌هایی ارسال می‌کنند که به صفحات تقلبی هدایت می‌شوند.
راهکار مقابله: هرگز روی لینک‌های مشکوک در شبکه‌های اجتماعی کلیک نکنید و از ارسال اطلاعات حساس به افرادی که نمی‌شناسید، خودداری کنید.
ابزارها و راهکارهای مقابله با فیشینگ
برای محافظت از اطلاعات خود در برابر فیشینگ، می‌توانید از ابزارهای زیر استفاده کنید:
- آنتی‌ویروس به‌روز: یک آنتی‌ویروس قوی و به‌روز می‌تواند بسیاری از ایمیل‌ها و لینک‌های مشکوک را شناسایی کند و از شما در برابر حملات محافظت کند.
- احراز هویت دومرحله‌ای: این روش به شما کمک می‌کند تا حتی اگر رمز عبور شما به سرقت رفت، مهاجمین نتوانند به‌راحتی وارد حساب شما شوند.
- فیلترهای ایمیل: بیشتر سرویس‌های ایمیل مانند جیمیل دارای فیلترهایی هستند که ایمیل‌های فیشینگ را شناسایی و به پوشه هرزنامه منتقل می‌کنند. از این فیلترها استفاده کنید.
- افزونه‌های امنیتی مرورگرها: افزونه‌هایی وجود دارند که می‌توانند هنگام بازدید از وب‌سایت‌های مشکوک به شما هشدار دهند. این افزونه‌ها به‌ویژه هنگام ورود به سایت‌های بانکی یا صفحات پرداخت آنلاین مفید هستند.
نکاتی برای افزایش امنیت
۱. آگاهی خود و خانواده را افزایش دهید: یکی از بهترین راه‌ها برای مقابله با فیشینگ، افزایش آگاهی خود و اعضای خانواده است. به آن‌ها توضیح دهید که چگونه پیام‌ها و لینک‌های مشکوک را تشخیص دهند و از اطلاعات خود محافظت کنند.
۲. عدم افشای اطلاعات حساس: هرگز اطلاعات حساس مانند شماره کارت، رمز عبور یا اطلاعات بانکی را از طریق ایمیل، پیامک یا تلفن در اختیار دیگران قرار ندهید.
۳. هوشیار باشید و خونسردی خود را حفظ کنید: در مواجهه با پیام‌ها و تماس‌های مشکوک، همواره آرامش خود را حفظ کرده و بدون عجله اطلاعات خود را به اشتراک نگذارید.
با رشد و توسعه فناوری، حملات سایبری مانند فیشینگ نیز پیشرفته‌تر شده‌اند. اما با رعایت نکات ساده و استفاده از ابزارهای امنیتی می‌توانیم به‌طور مؤثری از اطلاعات خود محافظت کنیم. امنیت اطلاعات یک مسئولیت شخصی است و نیاز به آگاهی و دقت دارد. اگر بتوانید اصول امنیتی را رعایت کنید و به افراد دیگر نیز یاد دهید، در برابر حملات فیشینگ محافظت بهتری خواهید داشت.
